Tin bóng đá - Không có một cách sắp xếp đội hình duy nhất nào là chuẩn mực. Mỗi sơ đồ đều có ưu và nhược điểm riêng, và thay đổi đáng kể tùy vào vai trò mà huấn luyện viên giao cho từng cầu thủ.
Bạn đang xem tin tức tại trang web https://vuicungbongda.com
Tây Ban Nha đã thành công rực rỡ với 4-2-3-1. Do sự linh hoạt của bóng đá hiện đại, các đội thường thay đổi hình dạng tùy theo từng pha bóng, dù có lẽ không nhiều như những gì HLV Arsenal Mikel Arteta từng mô tả.
Ông từng nói với báo chí năm 2023: “Trận gặp Fulham, chúng tôi có 36 sơ đồ khác nhau. Trận gặp Manchester City là 43. Tôi chẳng biết mọi người đang nói về sơ đồ nào nữa. Nó rất khác so với cách mà các bạn nhìn vào.”
Trong khi Pep Guardiola từng nói vui rằng các sơ đồ chiến thuật “chẳng khác gì những dãy số điện thoại”. Dù cả Arteta và Pep có phần nói quá, điều quan trọng là phải phân biệt rõ giữa các tình huống có bóng và không bóng khi phân tích một sơ đồ bất kỳ.
Sơ đồ 4-2-3-1 là một trong những hệ thống phổ biến nhất châu Âu từ đầu thế kỷ 21, được sử dụng bởi nhiều nhà cầm quân xuất sắc. Trang The Athletic đã có bài viết nhìn lại lịch sử hình thành, những người tiên phong, vai trò quan trọng nhất và sự phát triển của sơ đồ này trong bóng đá hiện đại.
Nguồn gốc của 4-2-3-1 và sự lan rộng tại châu Âu
Sau những năm 1990 chứng kiến sự thống trị của 4-4-2, Juanma Lillo - cựu trợ lý của Manchester City - là một trong những người sớm sử dụng sơ đồ 4-2-3-1 đầu những năm 2000 tại Tây Ban Nha.
Triết lý của ông hướng đến việc tăng số lượng cầu thủ ở tuyến trên để duy trì ưu thế lãnh thổ. Cặp tiền vệ trụ “double pivot” đóng vai trò tấm lá chắn phía sau bộ tứ tấn công. Guardiola, dù ưa chuộng 4-3-3 hơn, vẫn đi theo tinh thần của Lillo trong việc sử dụng lối chơi vị trí để tạo góc chuyền bóng và chiếm ưu thế quân số ở phần sân đối phương.
Thực tế, 4-2-3-1 ban đầu không khác biệt hoàn toàn với 4-4-2. Ở Ngoại hạng Anh, những cầu thủ như Dennis Bergkamp, Eric Cantona hay Teddy Sheringham đều hoạt động như một tiền đạo lùi, liên kết hàng tiền vệ và hàng công.
Bước sang thập niên 2010, Jose Mourinho, Rafael Benitez và Mauricio Pochettino đều là những người sử dụng 4-2-3-1. Tuy nhiên, thành công lớn nhất thuộc về bóng đá quốc tế, đặc biệt là tuyển Tây Ban Nha giai đoạn 2008 đến 2012 dưới thời Luis Aragones và Vicente del Bosque.
EURO 2008 chứng kiến Marcos Senna đá đơn ở vị trí tiền vệ trụ, nhưng đến thời Del Bosque, Sergio Busquets và Xabi Alonso trở thành cặp tiền vệ trụ, trong khi Xavi được đẩy lên cao hơn.
Đến EURO 2012, Cesc Fabregas thường xuyên chơi như một “số 9 ảo”, còn Andres Iniesta và David Silva bó vào trung lộ để thi đấu bằng chân thuận. Kết quả là sự thống trị tuyệt đối, với chỉ một bàn thua trước khi Tây Ban Nha thắng Italy 4-0 ở chung kết.
Sự tiến hóa của vai trò trong 4-2-3-1
4-2-3-1 ở Liverpool và Barca. Ngày nay, sơ đồ 4-2-3-1 được vận hành ở đẳng cấp cao bởi Hansi Flick tại Barcelona, Arne Slot tại Liverpool và Vincent Kompany tại Bayern Munich — với vai trò cầu thủ chạy cánh khác biệt so với giai đoạn trước.
Thay vì các cầu thủ kỹ thuật thích nhận bóng vào chân như Samir Nasri, Juan Mata hay David Silva, bóng đá hiện đại chứng kiến các “inverted winger” (tiền đạo cánh nghịch chân) giàu tốc độ như Mohamed Salah, Lamine Yamal hay Michael Olise từng bước trở thành chuẩn mực.
Vị trí giữ vai trò chủ đạo: Số 10
“Số 10” là linh hồn của 4-2-3-1, thường dành cho những cầu thủ sáng tạo nhất. Họ mở khóa hàng thủ đối phương bằng nhãn quan và kỹ thuật. Truyền thống, đó là vị trí của Roberto Baggio, Ronaldinho hay Mesut Ozil.
Cùng với các cầu thủ cánh bó vào, mục tiêu là tạo ưu thế quân số. Các hậu vệ biên được đẩy cao để giữ chiều rộng, hình thành tuyến năm người trên mặt trận tấn công.
Sơ đồ 4-2-3-1 khi có bóng. Cặp tiền vệ trụ: Lá chắn và điểm tựa
Double pivot phải vừa che chắn trung lộ, vừa hỗ trợ phòng ngự khi đội dâng cao. Một người thường mang thiên hướng cơ động hoặc box to box, người còn lại là mẫu thuần phòng ngự, giỏi đánh chặn.
Khi pressing hoặc lùi về, 4-2-3-1 có thể chuyển sang 4-5-1 hoặc 4-4-2, tùy vào triết lý của huấn luyện viên. Vai trò phòng ngự của số 10 ngày càng quan trọng khi các HLV hiện đại yêu cầu họ tham gia gây áp lực, thay vì “đứng chơi” như trước đây.
Đội bóng có thể nhanh chóng chuyển đổi trạng thái. Sự thăng trầm của 4-2-3-1
4-2-3-1 đạt đỉnh thịnh hành ở đầu những năm 2010. Tuy nhiên, sự lan tỏa triết lý của Guardiola tại Barcelona, Bayern Munich và Manchester City khiến nhiều CLB chuyển sang dùng tiền vệ trụ đơn hoặc 2 số 8 chơi tự do.
Từ mùa 2016-17 khi Guardiola đến Anh, Ngoại hạng Anh ghi nhận sự suy giảm rõ rệt của 4-2-3-1 khi nhiều đội chuyển sang 4-3-3 nhằm kiểm soát khu trung tuyến tốt hơn.
Nhưng từ vài mùa gần đây, 4-2-3-1 lại bùng nổ trở lại tại Anh. Chelsea, Liverpool và Aston Villa đều vận hành hệ thống này, đưa tỉ lệ sử dụng lên mức cao nhất trong vòng 10 năm.
4-2-3-1 đang trở lại Ngoại hạng Anh. Xu hướng này lan rộng ở Tây Ban Nha và Đức, nhưng lại khác biệt tại Ý, nơi 3-5-2 hoặc 3-4-2-1 phổ biến hơn. Điều này bắt nguồn từ sự ảnh hưởng của Gian Piero Gasperini, người đã đưa hệ thống ba trung vệ vào Serie A từ năm 2007 và tác động đến nhiều học trò sau này như Thiago Motta, Raffaele Palladino, Ivan Juric hay Antonio Conte.
Serie A là giải ít dùng 4-2-3-1 nhất. Có thể coi sự trở lại của 4-2-3-1 ở Ngoại hạng Anh là hệ quả của môi trường ngày càng giàu thể lực, nơi các đội cần double pivot để hạn chế khoảng trống khi mất bóng.
Ngoài ra, xu hướng theo kèm một-một ngày càng nhiều khiến các đội dễ bỏ qua tuyến giữa bằng những đường bóng trực diện, tạo điều kiện để số 10, hai cầu thủ cánh và tiền đạo cắm duy trì vị trí cao nhất.
Chiến thuật bóng đá luôn tiến hóa. Dù Guardiola có thể vẫn xem các sơ đồ như “dãy số”, 4-2-3-1 đang chứng minh rằng nó vẫn là một trong những hệ thống tối ưu nhất của bóng đá hiện đại.
Nguồn: https://giaitri.thoibaovhnt.com.vn/ |
Copy Link Phan Nguyễn Hoài Thu | 20:05 13/11/20
Tin bong da - So do 4-2-3-1 van hanh nhu the nao?
Tin bong da - Khong co mot cach sap xep doi hinh duy nhat nao la chuan muc. Moi so do deu co uu va nhuoc diem rieng, va thay doi dang ke tuy vao vai tro ma huan luyen vien giao cho tung cau thu.
Ban dang xem tin tuc tai trang web https://vuicungbongda.com
Tây Ban Nha dã thành công ruc ro voi 4-2-3-1. Do su linh hoat cua bóng dá hien dai, các doi thuong thay doi hình dang tùy theo tung pha bóng, dù có le không nhieu nhu nhung gì HLV Arsenal Mikel Arteta tung mô ta.
Ông tung nói voi báo chí nam 2023: “Tran gap Fulham, chúng tôi có 36 so do khác nhau. Tran gap Manchester City là 43. Tôi chang biet moi nguoi dang nói ve so do nào nua. Nó rat khác so voi cách mà các ban nhìn vào.”
Trong khi Pep Guardiola tung nói vui rang các so do chien thuat “chang khác gì nhung dãy so dien thoai”. Dù ca Arteta và Pep có phan nói quá, dieu quan trong là phai phân biet rõ giua các tình huong có bóng và không bóng khi phân tích mot so do bat ky.
So do 4-2-3-1 là mot trong nhung he thong pho bien nhat châu Âu tu dau the ky 21, duoc su dung boi nhieu nhà cam quân xuat sac. Trang The Athletic dã có bài viet nhìn lai lich su hình thành, nhung nguoi tiên phong, vai trò quan trong nhat và su phát trien cua so do này trong bóng dá hien dai.
Nguon goc cua 4-2-3-1 và su lan rong tai châu Âu
Sau nhung nam 1990 chung kien su thong tri cua 4-4-2, Juanma Lillo - cuu tro lý cua Manchester City - là mot trong nhung nguoi som su dung so do 4-2-3-1 dau nhung nam 2000 tai Tây Ban Nha.
Triet lý cua ông huong den viec tang so luong cau thu o tuyen trên de duy trì uu the lãnh tho. Cap tien ve tru “double pivot” dóng vai trò tam lá chan phía sau bo tu tan công. Guardiola, dù ua chuong 4-3-3 hon, van di theo tinh than cua Lillo trong viec su dung loi choi vi trí de tao góc chuyen bóng và chiem uu the quân so o phan sân doi phuong.
Thuc te, 4-2-3-1 ban dau không khác biet hoàn toàn voi 4-4-2. O Ngoai hang Anh, nhung cau thu nhu Dennis Bergkamp, Eric Cantona hay Teddy Sheringham deu hoat dong nhu mot tien dao lùi, liên ket hàng tien ve và hàng công.
Buoc sang thap niên 2010, Jose Mourinho, Rafael Benitez và Mauricio Pochettino deu là nhung nguoi su dung 4-2-3-1. Tuy nhiên, thành công lon nhat thuoc ve bóng dá quoc te, dac biet là tuyen Tây Ban Nha giai doan 2008 den 2012 duoi thoi Luis Aragones và Vicente del Bosque.
EURO 2008 chung kien Marcos Senna dá don o vi trí tien ve tru, nhung den thoi Del Bosque, Sergio Busquets và Xabi Alonso tro thành cap tien ve tru, trong khi Xavi duoc day lên cao hon.
Den EURO 2012, Cesc Fabregas thuong xuyên choi nhu mot “so 9 ao”, còn Andres Iniesta và David Silva bó vào trung lo de thi dau bang chân thuan. Ket qua là su thong tri tuyet doi, voi chi mot bàn thua truoc khi Tây Ban Nha thang Italy 4-0 o chung ket.
Su tien hóa cua vai trò trong 4-2-3-1
4-2-3-1 o Liverpool và Barca. Ngày nay, so do 4-2-3-1 duoc van hành o dang cap cao boi Hansi Flick tai Barcelona, Arne Slot tai Liverpool và Vincent Kompany tai Bayern Munich — voi vai trò cau thu chay cánh khác biet so voi giai doan truoc.
Thay vì các cau thu ky thuat thích nhan bóng vào chân nhu Samir Nasri, Juan Mata hay David Silva, bóng dá hien dai chung kien các “inverted winger” (tien dao cánh nghich chân) giàu toc do nhu Mohamed Salah, Lamine Yamal hay Michael Olise tung buoc tro thành chuan muc.
Vi trí giu vai trò chu dao: So 10
“So 10” là linh hon cua 4-2-3-1, thuong dành cho nhung cau thu sáng tao nhat. Ho mo khóa hàng thu doi phuong bang nhãn quan và ky thuat. Truyen thong, dó là vi trí cua Roberto Baggio, Ronaldinho hay Mesut Ozil.
Cùng voi các cau thu cánh bó vào, muc tiêu là tao uu the quân so. Các hau ve biên duoc day cao de giu chieu rong, hình thành tuyen nam nguoi trên mat tran tan công.
So do 4-2-3-1 khi có bóng. Cap tien ve tru: Lá chan và diem tua
Double pivot phai vua che chan trung lo, vua ho tro phòng ngu khi doi dâng cao. Mot nguoi thuong mang thiên huong co dong hoac box to box, nguoi còn lai là mau thuan phòng ngu, gioi dánh chan.
Khi pressing hoac lùi ve, 4-2-3-1 có the chuyen sang 4-5-1 hoac 4-4-2, tùy vào triet lý cua huan luyen viên. Vai trò phòng ngu cua so 10 ngày càng quan trong khi các HLV hien dai yêu cau ho tham gia gây áp luc, thay vì “dung choi” nhu truoc dây.
Doi bóng có the nhanh chóng chuyen doi trang thái. Su thang tram cua 4-2-3-1
4-2-3-1 dat dinh thinh hành o dau nhung nam 2010. Tuy nhiên, su lan toa triet lý cua Guardiola tai Barcelona, Bayern Munich và Manchester City khien nhieu CLB chuyen sang dùng tien ve tru don hoac 2 so 8 choi tu do.
Tu mùa 2016-17 khi Guardiola den Anh, Ngoai hang Anh ghi nhan su suy giam rõ ret cua 4-2-3-1 khi nhieu doi chuyen sang 4-3-3 nham kiem soát khu trung tuyen tot hon.
Nhung tu vài mùa gan dây, 4-2-3-1 lai bùng no tro lai tai Anh. Chelsea, Liverpool và Aston Villa deu van hành he thong này, dua ti le su dung lên muc cao nhat trong vòng 10 nam.
4-2-3-1 dang tro lai Ngoai hang Anh. Xu huong này lan rong o Tây Ban Nha và Duc, nhung lai khác biet tai Ý, noi 3-5-2 hoac 3-4-2-1 pho bien hon. Dieu này bat nguon tu su anh huong cua Gian Piero Gasperini, nguoi dã dua he thong ba trung ve vào Serie A tu nam 2007 và tác dong den nhieu hoc trò sau này nhu Thiago Motta, Raffaele Palladino, Ivan Juric hay Antonio Conte.
Serie A là giai ít dùng 4-2-3-1 nhat. Có the coi su tro lai cua 4-2-3-1 o Ngoai hang Anh là he qua cua môi truong ngày càng giàu the luc, noi các doi can double pivot de han che khoang trong khi mat bóng.
Ngoài ra, xu huong theo kèm mot-mot ngày càng nhieu khien các doi de bo qua tuyen giua bang nhung duong bóng truc dien, tao dieu kien de so 10, hai cau thu cánh và tien dao cam duy trì vi trí cao nhat.
Chien thuat bóng dá luôn tien hóa. Dù Guardiola có the van xem các so do nhu “dãy so”, 4-2-3-1 dang chung minh rang nó van là mot trong nhung he thong toi uu nhat cua bóng dá hien dai.
Nguon: https://giaitri.thoibaovhnt.com.vn/ |
Copy Link Phan Nguyen Hoai Thu | 20:05 13/11/20
Tin bóng đá - Sơ đồ 4-2-3-1 vận hành như thế nào?
Tin bóng đá - Không có một cách sắp xếp đội hình duy nhất nào là chuẩn mực. Mỗi sơ đồ đều có ưu và nhược điểm riêng, và thay đổi đáng kể tùy vào vai trò mà huấn luyện viên giao cho từng cầu thủ.