Tin bóng đá - Khép lại sự nghiệp kỷ lục 579 trận Ngoại hạng Anh và hai trận chung kết World Cup, Champions League, Darren Cann hé lộ bí thuật của nghề trợ lý trọng tài. Từ việc luyện mắt đoán việt vị nhân đôi tốc độ đến phát minh tín hiệu "Now", ông khẳng định dù có VAR, "ba cặp mắt vẫn tốt hơn một".
Bạn đang xem tin tức tại trang web https://vuicungbongda.com
Darren Cann là trọng tài giàu kinh nghiệm nhất trong lịch sử Ngoại hạng Anh Vào những ngày tháng Tư năm 2025, khi Darren Cann chính thức khép lại sự nghiệp cầm cờ lẫy lừng của mình sau trận đấu cuối cùng tại Ngoại hạng Anh, ông đã nhận được một món quà chia tay đầy ý nghĩa từ Howard Webb, người đứng đầu cơ quan trọng tài Anh (PGMOL).
Đó là một tuyển tập các video tri ân từ các đồng nghiệp, và đoạn clip cuối cùng đến từ một người bạn cũ vô cùng đặc biệt: Gareth Southgate. Ít ai biết rằng, trước khi Southgate trở thành huấn luyện viên trưởng Đội tuyển Anh và Cann trở thành huyền thoại của giới trọng tài, họ từng là đồng đội cùng trang lứa tại đội trẻ Crystal Palace vào cuối thập niên 1980.
Trong lời nhắn gửi xúc động, Southgate đã không tiếc lời ca ngợi người bạn cũ: "Chúc mừng cậu đã có một sự nghiệp tuyệt vời. Cậu đã thể hiện sự điềm tĩnh đáng kinh ngạc dưới áp lực... cậu là một người đại diện xuất sắc cho bóng đá Anh."
Sự nghiệp của Darren Cann là một chuỗi những kỷ lục và vinh quang mà bất kỳ vị vua áo đen nào cũng phải mơ ước. Ông đã tham gia điều hành 579 trận đấu tại Ngoại hạng Anh, phá vỡ kỷ lục trước đó của Mike Dean.
Darren Cann (bên trái) cùng trọng tài Howard Webb (ở giữa) và trợ lý trọng tài Michael Mullarkey trước khi điều hành trận chung kết World Cup 2010. Đỉnh cao sự nghiệp của ông đến vào năm 2010, khi ông nằm trong tổ trọng tài điều khiển cả hai trận đấu quan trọng nhất của thế giới bóng đá: Chung kết Champions League và Chung kết World Cup, chỉ cách nhau vỏn vẹn 50 ngày. Nhìn lại hành trình đó, Cann khiêm tốn thừa nhận: "Tôi đã rất, rất may mắn khi có được một sự nghiệp mà mình chỉ dám mơ ước."
Ngã rẽ cuộc đời
Xuất phát điểm là một cầu thủ trẻ đầy triển vọng ở vị trí tiền đạo, Cann từng cạnh tranh suất đá chính với những huyền thoại sau này như Ian Wright hay Mark Bright tại Crystal Palace. Tuy nhiên, ông sớm nhận ra mình chỉ là lựa chọn thứ tư hoặc thứ năm. Khi cánh cửa cầu thủ chuyên nghiệp khép lại, Cann chuyển sang công tác trọng tài.
Tại đây, ông đứng trước một ngã rẽ định mệnh khác. Ông thừa nhận: "Tôi lúc đó có đẽ đã đi sai hướng. Tôi là một trọng tài có năng lực, một trọng tài khá... nhưng bạn phải đi theo tiếng gọi của con tim. Trái tim tôi luôn đặt mục tiêu trở thành trợ lý trọng tài số 1 của đất nước, chứ không phải là trọng tài chính đứng thứ 20."
Darren Cann trong trận đấu cuối cùng tại Ngoại hạng Anh, trận gặp Manchester City và Crystal Palace, vào năm 2022. Cann nhận ra áp lực khi làm trọng tài chính không hợp với mình, còn cầm cờ chạy biên thì lại rất hợp. Ông nói:
“Có lẽ tôi phù hợp hơn khi để người khác đứng ra làm người quyết định chính, nhưng nghề chạy biên thì như đã ăn vào máu tôi rồi. Tôi không thực sự thích làm trọng tài chính, chắc vì áp lực quá lớn và luôn bị soi xét. Tôi lúc nào cũng thích chạy dọc đường biên.”
Khổ luyện về tâm lý và kỹ thuật
Để trụ vững ở đẳng cấp cao nhất, một trợ lý trọng tài cần nhiều hơn là đôi chân khỏe mạnh. Cann nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì sự kiên cường về mặt tinh thần trước những tiếng la ó của khán giả ngay sau lưng: "Bạn phải huấn luyện bản thân để trở nên gần như vô cảm, bạn cần sự kiên cường. Đó là một công việc khó khăn, nạn không thể cho phép mình mất tập trung dù chỉ một giây."
Bên cạnh tâm lý thép, Cann còn áp dụng những phương pháp luyện tập trí não cực kỳ khoa học. Ông sử dụng một phần mềm của FIFA trên máy tính xách tay để rèn luyện phản xạ mắt, với nhiệm vụ phải đoán đúng liên tiếp ít nhất 20 tình huống việt vị ngẫu nhiên mới được đi ngủ.
Cann tập luyện cùng Howard Webb trước trận chung kết World Cup 2010. Nhưng bí quyết thành công thực sự nằm ở cách ông xem lại băng hình sau trận đấu. Cann tiết lộ: "Tôi muốn về nhà và nghiên cứu xem mình đã làm đúng điều gì, sai điều gì và học hỏi từ những sai lầm đó. Tôi cố gắng nâng cao hiệu suất của mình qua từng trận đấu."
Đặc biệt, ông thường xem lại các trận đấu ở tốc độ tua nhanh gấp đôi (x2). Ông giải thích lý do đầy thuyết phục: "Bạn phải cố gắng phán đoán các tình huống việt vị nhanh gấp đôi để khi bước vào ngày thi đấu thực tế, mọi thứ dường như diễn ra ở tốc độ chậm hơn."
Trinh sát chiến thuật và quyết định việt vị
Một quan niệm sai lầm phổ biến là trọng tài biên chỉ cần chạy lên chạy xuống và nhìn vạch vôi. Thực tế, Darren Cann chuẩn bị cho trận đấu kỹ lưỡng không kém gì các huấn luyện viên chiến thuật.
"Điều cơ bản đối với một trợ lý trọng tài là phải biết xu hướng và hành vi của các hậu vệ và tiền đạo cụ thể. Ví dụ, đội đó có chơi hàng thủ dâng cao không? Họ có lùi sâu khi chống đỡ đá phạt không? Có hậu vệ cụ thể nào thường dâng lên muộn để bẫy việt vị không?"
Sự chuẩn bị của ông chi tiết đến mức kinh ngạc. Cann kể lại một ví dụ cụ thể: "Tôi nhớ có một đội bóng ở mùa giải trước đã thực hiện 27 trong số 30 quả phạt góc gần nhất hướng đến một cầu thủ cụ thể và nếu biết trước điều đó, bạn có thể tập trung vào khu vực bóng rơi có xác suất cao nhất để sẵn sàng cho giai đoạn tiếp theo của pha bóng".
"Tất nhiên, bạn không bao giờ được đưa ra quyết định xét trước tình huống, nhưng nếu bạn nhận thức được điều gì có thể xảy ra, bạn sẽ ít có khả năng bị bất ngờ hơn."
Nhiệm vụ khó khăn nhất của một trợ lý trọng tài là bắt việt vị, chiếm khoảng 90% khối lượng công việc chuyên môn. Cann giải thích cơ chế sinh học của việc này bằng thuật ngữ "chụp ảnh bằng mắt".
Công việc của trọng tài biên đòi hỏi sự nhạy cảm và chính xác trong tích tắc “Khi phán đoán việt vị trong những tình huống áp lực cao, các nghiên cứu cho thấy bạn phải ‘chụp’ ngay hình ảnh đó bằng mắt, nếu không tình huống sẽ trôi qua mất. Mỗi lần xác định việt vị, thấu kính trong mắt bạn như chụp một bức ảnh. Bạn lập tức xử lý thông tin ấy, rồi một khung hình được ghi lại trong não.
“Nhưng chỉ trong vòng một phần triệu giây, bức ảnh bắt đầu phai đi và nhiễu, khiến ký ức trở thành dữ liệu ngày càng kém đáng tin. Vì thế, điều quan trọng là bạn phải bắt được hình ảnh việt vị ngay lập tức. Chỉ khi đó bạn mới có thể chắc chắn rằng mình đã nhìn thấy đúng thứ mình nghĩ là mình đã thấy.”
Hai trợ lý trọng tài đứng ở hai nửa sân cũng có thể phối hợp chặt chẽ với nhau. Nhờ hệ thống liên lạc trực tiếp giữa tất cả các trọng tài, một người chạy biên có thể báo cho người còn lại ngay khi có đường chuyền từ phần sân xa, để trợ lý đang theo sát pha tấn công chỉ cần tập trung vào nguy cơ việt vị.
Cann giải thích:
“Bạn không thể vừa nhìn quả bóng được đá từ nửa sân bên kia, rồi mới quay đầu sang nhìn hàng việt vị. Khoảnh khắc đó đã trôi qua rồi. Cầu thủ đã đổi vị trí. Họ di chuyển liên tục."
“Vì thế tôi nghĩ ra một cách. Tôi nhờ Mike (Mullarkey, thường là trợ lý ở nửa sân còn lại) nói từ ‘Now’ vào tai nghe đúng thời điểm quả bóng được đá vào phần sân của tôi (và tôi cũng làm như vậy khi bóng được đá sang phần sân của anh ấy). Nhờ thế, tôi có thể dồn toàn bộ sự tập trung cho những chi tiết phức tạp của việt vị và chuyển động của cầu thủ. Cách này bây giờ được áp dụng ở Ngoại hạng Anh, và gần như mọi giải chuyên nghiệp trên thế giới."
“Bạn phải tập trung để ‘chụp’ được bức ảnh ngay lập tức, nếu không bạn sẽ đưa ra quyết định sai.”
Tương lai của vị trí trọng tài biên
Một trong những quyết định để đời của Darren Cann diễn ra tại vòng 16 đội World Cup 2010, trong trận Brazil gặp Chile. Khi Luis Fabiano ghi bàn nâng tỷ số lên 2-0, Cann đã không căng cờ dù tình huống rất nhạy cảm. Ông nhớ lại: "Tôi chắc chắn 100% rằng cậu ấy không việt vị. Nếu không có quyết định đúng đó, thì ai biết chuyện gì sẽ xảy ra?"
Trọng tài người Anh đã chính xác trong trận đấu World Cup năm 2010 giữa Brazil và Chile. Chính sự chính xác tuyệt đối hôm đó là chìa khóa giúp tổ trọng tài người Anh của Howard Webb được tin tưởng giao phó trận chung kết World Cup sau đó.
Ngày nay, với sự xuất hiện của VAR và công nghệ bắt việt vị bán tự động, nhiều người đặt câu hỏi về vai trò của trợ lý trọng tài. Tuy nhiên, Cann vẫn giữ vững lập trường của mình: "Tôi luôn điều hành trận đấu theo cách giống hệt nhau, dù có hay không có VAR. Triết lý của tôi rất đơn giản: làm việc chăm chỉ nhất có thể để đưa ra mọi quyết định đúng ngay trong trận đấu, và khi đó sẽ không cần VAR phải can thiệp. Đó là tất cả những gì tôi từng cố gắng làm."
Về tương lai của nghề nghiệp này, ông khẳng định chắc nịch: "Chắc chắn vẫn cần có các trợ lý trọng tài, và tôi không thấy điều gì thay đổi sớm. Trợ lý trọng tài vẫn đóng một vai trò nền tảng, ba cặp mắt thì luôn tốt hơn là một."
Sự nghiệp vĩ đại của Darren Cann chính là minh chứng hùng hồn nhất cho nghệ thuật và khoa học của nghề cầm cờ, nơi mà bản lĩnh con người vẫn là yếu tố quyết định cuối cùng.
Nguồn: https://giaitri.thoibaovhnt.com.vn/ |
Copy Link Pietro | 22:47 23/12/20
Tin bong da - Quai kiet trong tai bien Darren Cann: Luyen mat va vo cam truoc fan
Tin bong da - Khep lai su nghiep ky luc 579 tran Ngoai hang Anh va hai tran chung ket World Cup, Champions League, Darren Cann he lo bi thuat cua nghe tro ly trong tai. Tu viec luyen mat doan viet vi nhan doi toc do den phat minh tin hieu "Now", ong khang dinh du co VAR, "ba cap mat van tot hon mot".
Ban dang xem tin tuc tai trang web https://vuicungbongda.com
Darren Cann là trong tài giàu kinh nghiem nhat trong lich su Ngoai hang Anh Vào nhung ngày tháng Tu nam 2025, khi Darren Cann chính thuc khép lai su nghiep cam co lay lung cua mình sau tran dau cuoi cùng tai Ngoai hang Anh, ông dã nhan duoc mot món quà chia tay day ý nghia tu Howard Webb, nguoi dung dau co quan trong tài Anh (PGMOL).
Dó là mot tuyen tap các video tri ân tu các dong nghiep, và doan clip cuoi cùng den tu mot nguoi ban cu vô cùng dac biet: Gareth Southgate. Ít ai biet rang, truoc khi Southgate tro thành huan luyen viên truong Doi tuyen Anh và Cann tro thành huyen thoai cua gioi trong tài, ho tung là dong doi cùng trang lua tai doi tre Crystal Palace vào cuoi thap niên 1980.
Trong loi nhan gui xúc dong, Southgate dã không tiec loi ca ngoi nguoi ban cu: "Chúc mung cau dã có mot su nghiep tuyet voi. Cau dã the hien su diem tinh dáng kinh ngac duoi áp luc... cau là mot nguoi dai dien xuat sac cho bóng dá Anh."
Su nghiep cua Darren Cann là mot chuoi nhung ky luc và vinh quang mà bat ky vi vua áo den nào cung phai mo uoc. Ông dã tham gia dieu hành 579 tran dau tai Ngoai hang Anh, phá vo ky luc truoc dó cua Mike Dean.
Darren Cann (bên trái) cùng trong tài Howard Webb (o giua) và tro lý trong tài Michael Mullarkey truoc khi dieu hành tran chung ket World Cup 2010. Dinh cao su nghiep cua ông den vào nam 2010, khi ông nam trong to trong tài dieu khien ca hai tran dau quan trong nhat cua the gioi bóng dá: Chung ket Champions League và Chung ket World Cup, chi cách nhau von ven 50 ngày. Nhìn lai hành trình dó, Cann khiêm ton thua nhan: "Tôi dã rat, rat may man khi có duoc mot su nghiep mà mình chi dám mo uoc."
Ngã re cuoc doi
Xuat phát diem là mot cau thu tre day trien vong o vi trí tien dao, Cann tung canh tranh suat dá chính voi nhung huyen thoai sau này nhu Ian Wright hay Mark Bright tai Crystal Palace. Tuy nhiên, ông som nhan ra mình chi là lua chon thu tu hoac thu nam. Khi cánh cua cau thu chuyên nghiep khép lai, Cann chuyen sang công tác trong tài.
Tai dây, ông dung truoc mot ngã re dinh menh khác. Ông thua nhan: "Tôi lúc dó có de dã di sai huong. Tôi là mot trong tài có nang luc, mot trong tài khá... nhung ban phai di theo tieng goi cua con tim. Trái tim tôi luôn dat muc tiêu tro thành tro lý trong tài so 1 cua dat nuoc, chu không phai là trong tài chính dung thu 20."
Darren Cann trong tran dau cuoi cùng tai Ngoai hang Anh, tran gap Manchester City và Crystal Palace, vào nam 2022. Cann nhan ra áp luc khi làm trong tài chính không hop voi mình, còn cam co chay biên thì lai rat hop. Ông nói:
“Có le tôi phù hop hon khi de nguoi khác dung ra làm nguoi quyet dinh chính, nhung nghe chay biên thì nhu dã an vào máu tôi roi. Tôi không thuc su thích làm trong tài chính, chac vì áp luc quá lon và luôn bi soi xét. Tôi lúc nào cung thích chay doc duong biên.”
Kho luyen ve tâm lý và ky thuat
De tru vung o dang cap cao nhat, mot tro lý trong tài can nhieu hon là dôi chân khoe manh. Cann nhan manh tam quan trong cua viec duy trì su kiên cuong ve mat tinh than truoc nhung tieng la ó cua khán gia ngay sau lung: "Ban phai huan luyen ban thân de tro nên gan nhu vô cam, ban can su kiên cuong. Dó là mot công viec khó khan, nan không the cho phép mình mat tap trung dù chi mot giây."
Bên canh tâm lý thép, Cann còn áp dung nhung phuong pháp luyen tap trí não cuc ky khoa hoc. Ông su dung mot phan mem cua FIFA trên máy tính xách tay de rèn luyen phan xa mat, voi nhiem vu phai doán dúng liên tiep ít nhat 20 tình huong viet vi ngau nhiên moi duoc di ngu.
Cann tap luyen cùng Howard Webb truoc tran chung ket World Cup 2010. Nhung bí quyet thành công thuc su nam o cách ông xem lai bang hình sau tran dau. Cann tiet lo: "Tôi muon ve nhà và nghiên cuu xem mình dã làm dúng dieu gì, sai dieu gì và hoc hoi tu nhung sai lam dó. Tôi co gang nâng cao hieu suat cua mình qua tung tran dau."
Dac biet, ông thuong xem lai các tran dau o toc do tua nhanh gap dôi (x2). Ông giai thích lý do day thuyet phuc: "Ban phai co gang phán doán các tình huong viet vi nhanh gap dôi de khi buoc vào ngày thi dau thuc te, moi thu duong nhu dien ra o toc do cham hon."
Trinh sát chien thuat và quyet dinh viet vi
Mot quan niem sai lam pho bien là trong tài biên chi can chay lên chay xuong và nhìn vach vôi. Thuc te, Darren Cann chuan bi cho tran dau ky luong không kém gì các huan luyen viên chien thuat.
"Dieu co ban doi voi mot tro lý trong tài là phai biet xu huong và hành vi cua các hau ve và tien dao cu the. Ví du, doi dó có choi hàng thu dâng cao không? Ho có lùi sâu khi chong do dá phat không? Có hau ve cu the nào thuong dâng lên muon de bay viet vi không?"
Su chuan bi cua ông chi tiet den muc kinh ngac. Cann ke lai mot ví du cu the: "Tôi nho có mot doi bóng o mùa giai truoc dã thuc hien 27 trong so 30 qua phat góc gan nhat huong den mot cau thu cu the và neu biet truoc dieu dó, ban có the tap trung vào khu vuc bóng roi có xác suat cao nhat de san sàng cho giai doan tiep theo cua pha bóng".
"Tat nhiên, ban không bao gio duoc dua ra quyet dinh xét truoc tình huong, nhung neu ban nhan thuc duoc dieu gì có the xay ra, ban se ít có kha nang bi bat ngo hon."
Nhiem vu khó khan nhat cua mot tro lý trong tài là bat viet vi, chiem khoang 90% khoi luong công viec chuyên môn. Cann giai thích co che sinh hoc cua viec này bang thuat ngu "chup anh bang mat".
Công viec cua trong tài biên dòi hoi su nhay cam và chính xác trong tích tac “Khi phán doán viet vi trong nhung tình huong áp luc cao, các nghiên cuu cho thay ban phai ‘chup’ ngay hình anh dó bang mat, neu không tình huong se trôi qua mat. Moi lan xác dinh viet vi, thau kính trong mat ban nhu chup mot buc anh. Ban lap tuc xu lý thông tin ay, roi mot khung hình duoc ghi lai trong não.
“Nhung chi trong vòng mot phan trieu giây, buc anh bat dau phai di và nhieu, khien ký uc tro thành du lieu ngày càng kém dáng tin. Vì the, dieu quan trong là ban phai bat duoc hình anh viet vi ngay lap tuc. Chi khi dó ban moi có the chac chan rang mình dã nhìn thay dúng thu mình nghi là mình dã thay.”
Hai tro lý trong tài dung o hai nua sân cung có the phoi hop chat che voi nhau. Nho he thong liên lac truc tiep giua tat ca các trong tài, mot nguoi chay biên có the báo cho nguoi còn lai ngay khi có duong chuyen tu phan sân xa, de tro lý dang theo sát pha tan công chi can tap trung vào nguy co viet vi.
Cann giai thích:
“Ban không the vua nhìn qua bóng duoc dá tu nua sân bên kia, roi moi quay dau sang nhìn hàng viet vi. Khoanh khac dó dã trôi qua roi. Cau thu dã doi vi trí. Ho di chuyen liên tuc."
“Vì the tôi nghi ra mot cách. Tôi nho Mike (Mullarkey, thuong là tro lý o nua sân còn lai) nói tu ‘Now’ vào tai nghe dúng thoi diem qua bóng duoc dá vào phan sân cua tôi (và tôi cung làm nhu vay khi bóng duoc dá sang phan sân cua anh ay). Nho the, tôi có the don toàn bo su tap trung cho nhung chi tiet phuc tap cua viet vi và chuyen dong cua cau thu. Cách này bây gio duoc áp dung o Ngoai hang Anh, và gan nhu moi giai chuyên nghiep trên the gioi."
“Ban phai tap trung de ‘chup’ duoc buc anh ngay lap tuc, neu không ban se dua ra quyet dinh sai.”
Tuong lai cua vi trí trong tài biên
Mot trong nhung quyet dinh de doi cua Darren Cann dien ra tai vòng 16 doi World Cup 2010, trong tran Brazil gap Chile. Khi Luis Fabiano ghi bàn nâng ty so lên 2-0, Cann dã không cang co dù tình huong rat nhay cam. Ông nho lai: "Tôi chac chan 100% rang cau ay không viet vi. Neu không có quyet dinh dúng dó, thì ai biet chuyen gì se xay ra?"
Trong tài nguoi Anh dã chính xác trong tran dau World Cup nam 2010 giua Brazil và Chile. Chính su chính xác tuyet doi hôm dó là chìa khóa giúp to trong tài nguoi Anh cua Howard Webb duoc tin tuong giao phó tran chung ket World Cup sau dó.
Ngày nay, voi su xuat hien cua VAR và công nghe bat viet vi bán tu dong, nhieu nguoi dat câu hoi ve vai trò cua tro lý trong tài. Tuy nhiên, Cann van giu vung lap truong cua mình: "Tôi luôn dieu hành tran dau theo cách giong het nhau, dù có hay không có VAR. Triet lý cua tôi rat don gian: làm viec cham chi nhat có the de dua ra moi quyet dinh dúng ngay trong tran dau, và khi dó se không can VAR phai can thiep. Dó là tat ca nhung gì tôi tung co gang làm."
Ve tuong lai cua nghe nghiep này, ông khang dinh chac nich: "Chac chan van can có các tro lý trong tài, và tôi không thay dieu gì thay doi som. Tro lý trong tài van dóng mot vai trò nen tang, ba cap mat thì luôn tot hon là mot."
Su nghiep vi dai cua Darren Cann chính là minh chung hùng hon nhat cho nghe thuat và khoa hoc cua nghe cam co, noi mà ban linh con nguoi van là yeu to quyet dinh cuoi cùng.
Nguon: https://giaitri.thoibaovhnt.com.vn/ |
Copy Link Pietro | 22:47 23/12/20
Tin bóng đá - Quái kiệt trọng tài biên Darren Cann: Luyện mắt và vô cảm trước fan
Tin bóng đá - Khép lại sự nghiệp kỷ lục 579 trận Ngoại hạng Anh và hai trận chung kết World Cup, Champions League, Darren Cann hé lộ bí thuật của nghề trợ lý trọng tài. Từ việc luyện mắt đoán việt vị nhân đôi tốc độ đến phát minh tín hiệu "Now", ông khẳng định dù có VAR, "ba cặp mắt vẫn tốt hơn một".