Trước đó, FAM bị FIFA phạt 350.000 franc Thụy Sĩ (khoảng 11,5 tỷ đồng) sau khi phát hiện sai phạm trong quá trình nhập tịch cầu thủ. Tuy nhiên, theo Tổng thư ký Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) Datuk Seri Windsor Paul John, đây mới chỉ là phần đầu của vấn đề.
Ông khẳng định FIFA sẽ bắt đầu giai đoạn điều tra thứ hai, tập trung vào quy trình nộp hồ sơ, những người chịu trách nhiệm xử lý và các lỗ hổng hệ thống dẫn đến việc tài liệu giả mạo được thông qua.
Ông Windsor cho biết: “Những án phạt FIFA công bố vừa rồi chỉ là án kỷ luật liên quan đến trận đấu. Cuộc điều tra quan trọng hơn về trách nhiệm và quy trình mới là phần tiếp theo”.
AFC dự đoán các quan chức cấp cao của FAM, bao gồm quyền Chủ tịch Datuk Yusoff Mahadi cùng nhiều nhân vật chủ chốt, sẽ được triệu tập ngay khi FIFA chính thức mở hồ sơ điều tra. Dù vậy, Windsor khẳng định FAM có nguy cơ bị treo tư cách thành viên FIFA. Nếu điều đó xảy ra, bóng đá Malaysia có khả năng sụp đổ.
Tổng thư ký AFC nói thêm: “Việc đình chỉ tư cách thành viên FIFA của FAM không phải vấn đề lúc này. Tất cả tùy thuộc vào kết luận cuối cùng. Nếu sai phạm thuộc về một số cá nhân, mức xử lý sẽ khác, còn nếu liên quan đến toàn bộ bộ máy, câu chuyện sẽ hoàn toàn khác”.
AFC muốn vụ việc được giải quyết trước ngày 31/3/2026 để không ảnh hưởng đến kết quả vòng loại Asian Cup 2027. Với việc FAM dự kiến kháng cáo, AFC sẽ đề nghị Tòa trọng tài thể thao (CAS) đẩy nhanh quá trình xem xét.
Theo tờ New Straits Times, bê bối làm giả giấy tờ của FAM không chỉ là một “sơ suất hành chính”, mà còn liên quan tới rất nhiều khâu khác nhau. Ngay cả giới chức FIFA cũng tỏ ra nghi ngờ khi xem lại tài liệu và đặt câu hỏi: “Sao hồ sơ của FAM có thể được phê duyệt?”
Những lời giải thích như “áp lực thời gian” hay “điều chỉnh thủ tục” càng khiến dư luận mất niềm tin.
Trong bối cảnh đó, một khả năng đang được nhắc đến nhiều: FIFA có thể thành lập Ủy ban Chuẩn hóa (Normalisation Committee) để tiếp quản FAM. Đây là biện pháp mạnh chỉ được áp dụng khi một liên đoàn thành viên không còn đáp ứng các tiêu chuẩn quản trị hoặc không thể tự khắc phục khủng hoảng.
Với trường hợp của FAM, điều này có thể xảy ra nếu họ không hợp tác đầy đủ với điều tra của FIFA, không khắc phục các lỗi hệ thống, để các “nhóm lợi ích” tác động đến quyết định chuyên môn, không đảm bảo tính minh bạch và liêm chính trong hồ sơ và phê duyệt, hoặc thất bại trong việc lập lại trật tự sau vụ bê bối.
Khi đó, FIFA sẽ đình chỉ ban lãnh đạo hiện tại, thành lập Ủy ban Chuẩn hóa để tiến hành tái cơ cấu, kiểm toán và tổ chức bầu cử lại.
Lịch sử cho thấy mô hình Ủy ban Chuẩn hóa từng giúp Ghana, Trinidad & Tobago, Namibia và Pakistan thoát khỏi khủng hoảng mà các lãnh đạo nội bộ không thể tự xử lý.
Một số quan điểm cho rằng Chính phủ Malaysia có thể can thiệp, nhưng điều này cực kỳ rủi ro. FIFA xem sự can thiệp của nhà nước là lằn ranh đỏ và có thể dẫn đến treo tư cách thành viên, đồng nghĩa với việc đội tuyển Malaysia bị loại khỏi mọi giải quốc tế, các CLB không được dự AFC Champions League hay AFC Cup, mất toàn bộ hỗ trợ tài chính từ FIFA.
Trong khi đó, Ủy ban Chuẩn hóa giúp “thay máu” bộ máy mà không vi phạm quy định của FIFA, vừa loại bỏ các nhóm quyền lực cũ, vừa tái lập chuẩn mực quản trị.