Sự thăng tiến của Scott McTominay từ một cầu thủ học viện vật lộn tìm chỗ đứng tại Man Utd đến vị thế người hùng của cả Scotland lẫn Napoli thực sự đáng kinh ngạc.
Tiền vệ này vừa để lại dấu ấn với cú xe đạp chổng ngược ngoạn mục trong chiến thắng 4-2 của Scotland trước Đan Mạch, giúp đội tuyển giành vé dự World Cup 2026 vào rạng sáng 19/11. Đó là một dấu mốc quan trọng nữa trong hành trình 18 tháng thăng hoa của anh kể từ ngày rời Old Trafford.
Ở tuổi 28, McTominay đã có ngay danh hiệu Serie A trong mùa giải đầu tiên khoác áo Napoli và tiếp tục trở thành điểm tựa đưa Scotland trở lại World Cup sau gần ba thập kỷ vắng bóng.
Thành công rực rỡ ấy khiến câu hỏi càng thêm nóng: Liệu Man Utd có sai lầm khi bán Scott McTominay?
Một cuộc sống mới ở Naples
Như đã nói, McTominay không mất nhiều thời gian để trở thành mảnh ghép không thể thiếu trong đội hình Napoli vô địch Serie A 2024-25 dưới sự dẫn dắt của Antonio Conte. Cầu thủ người Scotland ra sân 34 trận tại giải đấu và ghi 13 bàn. Đó là thành tích tốt nhất sự nghiệp của anh ở mọi đấu trường khi đảm nhiệm vai trò trong bộ ba tiền vệ.
Ảnh hưởng của McTominay không chỉ nằm ở các bàn thắng. Anh xếp thứ hai toàn giải về số pha tranh chấp tay đôi thành công (208 lần), cho thấy nguồn năng lượng và sức mạnh thể chất mà Conte đặc biệt ưa chuộng. Tuy nhiên, chính phong độ tấn công bùng nổ mới là điều khiến anh trở thành hiện tượng.
McTominay ghi tới năm bàn thắng mang tính quyết định ở mùa 2024-25 và giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất trận ở năm lần trong bảy vòng đấu cuối cùng. Màn trình diễn xuất sắc ấy đóng góp trực tiếp vào chức vô địch của Napoli và mang về cho anh danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất mùa giải tại Serie A.
Ở mùa giải hiện tại, anh cũng đã ghi bốn bàn ở cấp câu lạc bộ và duy trì phong độ trong màu áo đội tuyển Scotland với hai bàn cùng một kiến tạo ở vòng loại World Cup 2026. Một lần nữa, McTominay cho thấy bản lĩnh ở thời khắc quan trọng khi tung cú xe đạp chổng ngược tuyệt đẹp vào lưới Đan Mạch, giúp Scotland đoạt vé World Cup 2026.
Nhìn vào sự thăng tiến mạnh mẽ ấy, thật dễ quên rằng chỉ cách đây không lâu, McTominay từng bị đánh giá là “không đủ tầm” để ở lại Man Utd.
Man Utd đang gặp khó khăn
Man Utd đã trải qua quãng thời gian đầy biến động trong những năm gần đây, dù vẫn kịp bổ sung một vài danh hiệu vào phòng truyền thống. Mùa trước, họ kết thúc ở vị trí thứ 15 Premier League, thứ hạng thấp chưa từng có, dù trước đó đã giành một số thành công ở các giải đấu cúp.
Thực tế, McTominay từng góp mặt trong hai chiếc cúp gần nhất của Man Utd: chiến thắng 2-0 trước Newcastle tại chung kết Cúp Liên đoàn Anh 2023 và chiến thắng 2-1 trước Man City ở FA Cup 2024. Anh cũng để lại dấu ấn trong những trận cầu lớn, như ghi bàn và kiến tạo trong chiến thắng 4-3 trước Liverpool tại tứ kết FA Cup, hay các cú đúp muộn mang về điểm số quan trọng trước Brentford và Chelsea.
Tuy vậy, McTominay chưa bao giờ thực sự trở thành trụ cột tại Old Trafford. Dưới thời Erik ten Hag, anh hiếm khi được trao suất đá chính thường xuyên, và trong bối cảnh đội bóng sa sút, việc tạo ra ảnh hưởng liên tục càng trở nên khó khăn.
Cạnh tranh vị trí ở hàng tiền vệ cũng là rào cản lớn. McTominay phải đối đầu với ngôi sao sáng nhất đội Bruno Fernandes, bản hợp đồng đắt giá Casemiro, và tài năng trẻ đang lên mạnh mẽ Kobbie Mainoo.
Chính vì vậy, thật khó để khẳng định liệu Man Utd có sai lầm khi bán đi cầu thủ trưởng thành từ học viện của họ hay không.
McTominay ra đi có giúp ích cho Man Utd hay không?
McTominay rời nước Anh sang Ý vào cuối kỳ chuyển nhượng hè 2024, đồng nghĩa anh không còn cơ hội góp mặt trong kế hoạch của HLV Ruben Amorim. Nhìn lại lúc này, đó có lẽ là lựa chọn tốt nhất cho cả đôi bên, nhất là khi Man Utd vừa trải qua một mùa giải đáng quên.
Việc ra đi diễn ra sau bốn trận đầu mùa 2024/25, quãng thời gian anh không được đá chính bất kỳ trận nào là một minh chứng nữa cho sự thiếu ổn định về thời lượng thi đấu. Ngược lại, khi chuyển sang Napoli, McTominay lập tức hòa nhập với sơ đồ 4-3-3 của Antonio Conte và bộc lộ rõ sự phù hợp trong vai trò tiền vệ có xu hướng tấn công khi kiểm soát bóng.
Điều đó cho thấy nếu ở lại Old Trafford, tình hình của anh khó có thể cải thiện. Amorim ưa thích một hệ thống hoàn toàn khác, không có vị trí tự nhiên dành cho McTominay. Dù anh có thể thử sức ở vai trò số 10, nhưng việc Man Utd chiêu mộ Bryan Mbeumo và Matheus Cunha cho thấy HLV người Bồ Đào Nha ưu tiên mẫu cầu thủ sáng tạo, linh hoạt hơn cho vị trí này.
Dù thật thú vị khi nghĩ về những kịch bản “nếu như”, thực tế sự nghiệp McTominay tại Man Utd đã chững lại trong thời gian dài và hầu như không có dấu hiệu nào cho thấy anh sẽ bứt phá thành ngôi sao như hiện tại nếu ở lại.
Rốt cuộc, đây có thể xem là quyết định đúng của chính cầu thủ, chứ không hẳn là sai lầm của Man Utd. "Quỷ đỏ" cũng thu về lợi nhuận đáng kể từ một sản phẩm học viện, qua đó đáp ứng yêu cầu của bộ quy tắc Lợi nhuận và Bền vững (PSR).
Đáng nói là hiện tại, mọi thứ ở Old Trafford đang dần tươi sáng hơn: Cunha và Mbeumo đều thể hiện ấn tượng trong vai trò tấn công, Casemiro cho thấy sự hồi sinh mạnh mẽ. Xét tổng thể, đây là một thương vụ mang lại lợi ích cho cả hai phía dù ở mùa giải trước người hâm mộ Man Utd có thể không nghĩ như vậy.